Rijden onder invloed van drugs is niet alleen gevaarlijk, maar ook streng verboden in België. De wetgeving hanteert een nultolerantie voor drugs in het verkeer, met zware straffen tot gevolg. In dit artikel leggen we uit wat je moet weten over drugcontroles, straffen en de gevolgen voor je rijbewijs.
Waarom zijn drugs in het verkeer zo gevaarlijk?
Invloed op je rijvaardigheden
- Waarnemingsvermogen wordt sterk beïnvloed door drugs
- Reactietijd vertraagt aanzienlijk
- Inschattingsvermogen van afstanden en snelheden verslechtert
- Concentratievermogen neemt drastisch af
Verhoogd ongevallenrisico
Als je onder invloed bent, verhoog je de kans op een ernstig ongeval aanzienlijk. Je kunt niet alleen jezelf zwaar verwonden, maar ook andere weggebruikers in gevaar brengen.
Welke drugs worden gecontroleerd?
De vijf verboden stoffen
Bij een drugscontrole test de politie op vijf specifieke stoffen. Zodra er sporen van deze stoffen in je lichaam worden aangetroffen, ben je strafbaar:
- THC (cannabis)
- Amfetamine (speed)
- MDMA (xtc)
- Morfine of 6-acetylmorfine (heroïne)
- Cocaïne of benzoylecgonine
Nultolerantie betekent zero tolerance
In tegenstelling tot alcohol, geldt er voor drugs geen ondergrens. Zelfs de kleinste hoeveelheid van deze stoffen in je lichaam maakt je strafbaar.
Hoe werkt een drugscontrole?
Wanneer kan je gecontroleerd worden?
- Bij uiterlijke tekenen tijdens een controle
- Als betrokkene bij een verkeersongeval (ook als voetganger mogelijk)
- Wanneer je op het punt staat een voertuig te besturen
- Bij vermoeden van drugsgebruik op openbare plaatsen
Het controleproces stap voor stap
Stap 1: Visuele controle
De politie gebruikt een checklist om uiterlijke tekenen te herkennen:
- Fysieke kenmerken zoals vernauwde of verwijde pupillen
- Gedragsstoornissen zoals moeilijk spreken of evenwichtsproblemen
- Geur of aanwezigheid van gebruikersmateriaal
Stap 2: Speekseltest
- Bij drie of meer tekenen van de checklist volgt een speekseltest
- Bij ongevallen wordt altijd een speekseltest afgenomen
- Test toont aan welke drugs je recent hebt gebruikt
Stap 3: Speekselanalyse
- Bij positieve speekseltest volgt een tweede staal voor laboratoriumonderzoek
- Dit staal geldt als definitief bewijs voor de rechtbank
- Resultaten bepalen de uiteindelijke strafmaat
Onmiddellijke gevolgen van een positieve test
Directe maatregelen
- Onmiddellijk rijverbod van minimum 12 uur
- Intrekking rijbewijs voor 15 dagen (bijna altijd bij drugs)
- Voertuig wordt veilig geparkeerd of getakeld
- Andere bestuurder mag je auto overnemen (indien nuchter en geldig rijbewijs)
Je rijbewijs terugkrijgen
- Negatieve speekseltest vereist
- Ophaling bij de politiedienst die je rijbewijs heeft ingenomen
- Geen automatische terugbezorging
Kun je een drugscontrole weigeren?
Speekseltest weigeren
- Weigering is mogelijk maar heeft gevolgen
- Arts beoordeelt of je weigering wettig is
- Bij ongegronde weigering betaal je de artskosten
Speekselanalyse weigeren
- Zware boete van €1.600 tot €16.000
- Alleen toegestaan bij wettige medische redenen
- Weigering zonder geldige reden wordt zwaar bestraft
Straffen voor drugs in het verkeer
Eerste overtreding
- Geldboete: €1.600 tot €16.000
- Rijverbod: minimum 3 maanden tot maximum 2 jaar
- Dagvaarding voor de politierechtbank
Extra straffen voor beginnende bestuurders
- Minder dan 2 jaar rijbewijs B: automatisch rijverbod
- Verplicht rijexamen opnieuw afleggen
- Verschijning voor rechter is altijd verplicht
Recidive binnen 3 jaar
- Verhoogde boetes: tot €40.000
- Mogelijke gevangenisstraf: 1 maand tot 2 jaar
- Rijverbod: minimum 3 maanden tot maximum 5 jaar
- Verplichte proeven: medisch, psychologisch en rijexamen
Preventie en alternatieven
Veilige alternatieven
- Openbaar vervoer gebruiken
- Taxi of Uber bestellen
- Designated driver afspreken
- Overnachten waar je uitgaat
Timing van drugseffecten
Drugs kunnen veel langer in je systeem blijven dan je denkt. THC van cannabis kan bijvoorbeeld dagen na gebruik nog detecteerbaar zijn in je speeksel.
Drugs in het verkeer: veiligheid staat voorop
De strenge aanpak van drugs in het verkeer in België heeft een duidelijk doel: de veiligheid van alle weggebruikers waarborgen. Met een nultolerantie en zware straffen wil de wetgever duidelijk maken dat rijden onder invloed van drugs geen optie is.
Ben je van plan drugs te gebruiken? Plan dan vooraf een veilig alternatief voor vervoer. De gevolgen van een drugscontrole kunnen maandenlang je mobiliteit beïnvloeden en resulteren in hoge kosten. Veiligheid op de weg begint met verantwoordelijke keuzes.
Bronnen: Intolaw, Politie & Druglijn
Gerelateerde artikels: