Stad Antwerpen kent 150.000 euro toe aan de Vlaamse Milieumaatschappij (VMM), zodat die een IT-systeem kan uitbouwen om het op afstand meten van de uitstoot van voertuigen te organiseren. Met dit systeem wil de stad emissiefraude doeltreffender aanpakken.
Emissie-monitoring via remote sensing
De uitstoot door wegverkeer is in Antwerpen de belangrijkste bron van luchtverontreiniging voor wat stikstofoxiden betreft. Ook is het een significante lokale bron van schadelijk fijnstof. Door controles in het verleden werd duidelijk dat een beperkt aantal voertuigen (geschat op 5 à 10% van de voertuigen), ofwel door kapotte of slecht geïnstalleerde roetfilters, ofwel door fraude van de eigenaar met de brandstof, sterk bijdraagt aan die vervuiling. Aangezien nieuwere voertuigen steeds minder uitstoten, weegt de bijdrage van die kleine groep voertuigen die niet in orde is, steeds zwaarder door.
Zogenaamde ‘remote sensing’, het op afstand en in real-time met sensoren meten van de werkelijke uitstoot van voorbijrijdende voertuigen, vereenvoudigt de handhavingscontroles in de transportsector en verhoogt de pakkans van overtreders.
Één Euro VI-vrachtwagen die zijn katalysator uitschakelt om onderhoudskosten te besparen, stoot evenveel stikstofoxiden uit als 15 reglementaire vrachtwagens. Aangezien ook stad Antwerpen de aanpak van emissiefraude belangrijk vindt, kent zij aan de VMM een bedrag van 150.000 euro toe om een IT-systeem voor remote sensing uit te bouwen.
Emissiefraude op afstand opsporen
In 2019 werd een eerste Vlaams pilootproject met remote sensing opgezet. Ook Port of Antwerp-Bruges liet in het voorjaar van 2021 de uitstoot van voertuigen in en rond de haven meten met remote sensing. Door de metingen te combineren met fysieke controles konden eigenaars van vrachtwagens die illegaal de emissiecontrolesystemen van hun voertuigen manipuleerden, gevat worden. Dankzij de remote sensing-techniek steeg de efficiëntie van controles op uitstoot van 9% naar ruim 83%, en steeg dus ook de pakkans van fraudeurs aanzienlijk.
Door de vrachtwagens met een onaanvaardbaar hoge uitstoot uit het verkeer te halen, verbetert de lokale luchtkwaliteit. Dat zorgt voor milieu- en gezondheidsvoordelen voor de inwoners van de stad. Een bijkomend voordeel is dat zo het speelveld voor transportfirma’s die zich wel aan de regels houden, gelijk gemaakt wordt. Alle vrachtwagens die op het grondgebied van de stad rondrijden zullen immers moeten voldoen aan de geldende milieucriteria.
Schepen voor leefmilieu Tatjana Scheck: “Met de komst van de lage- emissiezone heeft de Antwerpenaar zeer veel inspanningen geleverd om samen te zorgen voor schonere lucht in de stad. Dankzij remote sensing kunnen we ons nu ook eindelijk richten op vrachtwagens die in overtreding zijn. Want iedereen is gelijk voor de wet en iedereen moet bijdragen aan een schoner Antwerpen.”
Uitbouw IT-platform
Vlaanderen maakt nu werk van de noodzakelijke IT-infrastructuur, zodat emissieresultaten en voertuiggegevens op een efficiënte manier verwerkt en gerapporteerd kunnen worden, in overeenstemming met de privacywetgeving. Dat nieuwe IT-platform zal dan een eerste keer uitgetest kunnen worden met emissiemetingen die in 2025 in Antwerpen gepland zijn.
Bronnen: Antwerpen Morgen, Stad Antwerpen
Gerelateerde artikels: